Tòa nhà Amoco, trước đây được gọi là Standard Oil và bây giờ có tên là Trung tâm Aon tại Chicago được hoàn thành vào năm 1974 với toàn bộ mặt tiền được ốp bằng đá cẩm thạch Carrara của Ý. Tòa nhà với 80 tầng, có độ cao 1136 foot. Đá cẩm thạch được vận chuyển từ Ý và liên kết vào tường bằng kết cấu thép. Tuy nhiên, đây lại chính là một thất bại rất lớn trong lịch sử ngành xây dựng.
1. Nhận diện vấn đề của đá ốp mặt tiền
Amoco bắt đầu thực hiện kiểm tra định kỳ các tấm đá ốp mặt tiền để nhận diện các dấu hiệu bị hao mòn, xuống cấp của chúng. Năm 1985, các công ty có trụ sở tại Chicago - Wiss, Janney, Elstner Associates (WJE); JM Logan và Associates (JML) bắt đầu việc thực hiện việc kiểm tra các tấm đá Carrara nhưng không nhận thấy bất kì một vấn đề nào về việc xuất hiện các vết nứt trên bề mặt đá hay tấm đá bị lồi ra khỏi bề mặt. Tuy nhiên, sau hai năm kiểm tra thường xuyên, họ phát hiện nhiều tấm đá đã lệch ra khoảng 3.8 cm so với vị trí ban đầu, một vài tấm gần như tách ra khỏi khung thép, xuất hiện các vết nứt. Điều này vô cùng nguy hiểm.
2. Tìm hiểu nguyên nhân
Edward Durell Stone, kiến trúc sư xây dựng của Amoco đã khẳng định các tấm đá cẩm thạch ốp mặt tiền của Ý với độ dày 1,25” là phù hợp với kiến trúc của tòa nhà này. Tuy nhiên, các tấm đá này lại mỏng so với điều kiện thời tiết khắc nghiệt tại Chicago. Mỗi tấm đá liên kết vào tường bằng các bản lề inox chạy dọc theo chiều rộng của chúng, các bản lề này riêng lẻ, không liên tục. Theo ông Chin của WJE, các tinh thể canxit trong đá đã giản nở từ mọi hướng khi chịu các thay đổi thời tiết thất thường ở Chicago. Phía nam, phía đông và một phần phía tây của tòa nhà chính là nơi hứng chịu trực tiếp, cường độ cao sức nóng từ mặt trời, xung đột cùng không khí lạnh ở phía mặt trong tấm đá, làm cho cấu trúc tinh thể của chúng bị biến dạng vĩnh viễn, không thể trở lại hình dáng ban đầu – đây là hiện tượng trễ nhiệt.
>> Click để xem ngay các mẫu đá hoa cương hợp phong thủy dùng để ốp bàn, ốp ghế, ốp cầu thang được nhiều người mua nhất tại Eurostone.
WJE đã thực hiện kiểm tra trong phòng thí nghiệm và xác nhận giả thuyết mà ông Chin đưa ra: các tấm đá cẩm thạch đã mất gần nửa độ bền do ảnh hưởng của thời tiết suốt 15 năm qua của tòa nhà Amoco.
3. Biện pháp, cách khắc phục
Sau quá trình thử nghiệm, đánh giá sâu rộng, WJE đã yêu cầu thay thế đá Marble (cẩm thạch) bằng loại vật liệu mạnh mẽ, cứng cáp hơn. Cuối cùng, họ đã quyết định chọn đá hoa cương trắng từ Bắc Carolina làm đá ốp mặt tiền thay thế.
Loại đá này có màu trắng nên vẫn đảm bảo được tính thẩm mỹ giống như đá carara của Ý, nó lại có đặc tính vượt trội của đá granite như độ cứng, độ bền so với thời gian. Để an toàn, đảm bảo hơn, các nhà thiết kế đã yêu cầu độ dày 2”. Mặc dù không nhận thấy sự sai lầm trong việc liên kết đá vào tường, tuy nhiên các kĩ sư vẫn quyết định nâng cấp hệ thống này vì đá hoa cương nặng hơn đá marble.
Cuối cùng, quá trình sửa chữa trên đã tiêu tốn 80 triệu $, hơn nửa chi phí xây dựng tòa nhà ban đầu. Sau khi hoàn thành việc tu sửa, Amoco là tòa nhà cao nhất thế giới được ốp lại mặt tiền, và nó cũng là công việc ốp lại lớn nhất trong lịch sử.
Qua sự thất bại của công trình này, một bài học lớn cho các kiến trúc sư, các nhà kĩ thuật khi không sử dụng đúng chất liệu cho mặt tiền hay không hiểu rõ về nguyên vật liệu mà mình cần cho công việc ốp lát. Vì vậy, nếu bạn đang có dự định sử dụng đá cho mặt tiền, hãy lựa chọn đơn vị cung cấp và thi công đá uy tín để giúp công trình bạn bền vững với thời gian.
Tham khảo bài viết: Các phương án ốp đá tự nhiên cho mặt tiền
